Εαρινή ισημερία και Παγκόσμια ημέρα Ποίησης η 21η Μαρτίου.
Με χαρά μας πληροφορηθήκαμε, ότι το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το 2014 απονεμήθηκε στον συμπολίτη μας Πάνο Κυπαρίσση, για την ποιητική συλλογή του «ΤΑ ΤΙΜΑΛΦΗ» από τις εκδόσεις Μελάνι.
Μόλις είχε σουρουπώσει, όταν άνοιγε την πόρτα του σπιτιού του.
Και δεν ήταν μόνο το σπίτι του, που άνοιξε διάπλατα. Άνοιξε και το ατελιέ του και το πνευματικό του εργαστήρι και τις σελίδες των γραπτών του και την ψυχή του.
Ο χώρος, ξεχειλίζει από ποίηση.
Τα έργα του, ποιητικά, αλλά όχι μόνο γραπτά. Χειροποίητα, εφ’ όσον δεν συμπαθεί τα κουμπιά του υπολογιστή και «με μολύβι και σβηστήρα», γράφει και ξεγράφει λέξεις, που γίνονται αράδες και συνθέτουν λόγο ποιητικό.
Δεν είναι μόνο ποιητής. Είναι και ζωγράφος και γλύπτης και ηθοποιός και σκηνοθέτης και πολλά ακόμη.
Στους τοίχους, δεσπόζουν οι μορφές από την έκθεση ζωγραφικής στο Μοναστηράκι «Η Γραφή του Τρόμου».
Εκ παραδρομής, δεν αναφερθήκαμε όταν έπρεπε. Δράττουμε λοιπόν την ευκαιρία.
Ήταν μια έκθεση ανεπανάληπτη. Σε θέμα, σε τέχνη, σε έντονο συναίσθημα. Μόνο που το συναίσθημα, ήταν ο τρόμος, που ανέδυαν και απέπνεαν οι μορφές σε άσπρο μαύρο στους τοίχους. Εικόνες καθηλωτικές. Μα πως το είχε σκεφτεί; Και για ποιο λόγο ήθελε να το διατρανώσει;
«Υπάρχει τόσο μαύρο μέσα μας, γύρω μας, πάνω μας, που πρέπει να βγει. Να φύγει. Να χαθεί για ν’ ανασάνουμε».
Μορφές αλλοιωμένες από τον τρόμο. Μάτια διεσταλμένα από τη φρίκη. Ο Ρεαλισμός σε όλο του το μεγαλείο, σε μια άγρια ομορφιά γραφής, που χαράχτηκε στη μνήμη μας. Στην εικόνα της μάνας, που σφίγγει στην αγκαλιά της, έντρομη το παιδί της.
Όμως, έχουν και χρώμα τα έργα του. Και γαλήνη και ηρεμία και ταξίδια. Και τη γυναίκα σε στιγμές αέρινες, περισυλλογής και ανάπαυσης. Η ξενάγηση στο χώρο του δημιουργού, είναι αποκαλυπτική. Περιγράφει, αναλύει, εξιστορεί. Σε κάθε απορία, ακολουθεί ένα μικρό μάθημα. Με τον δείκτη του χεριού του να αιωρείται, να σταματά και να επεξηγεί κάθε του έργο, να διδάσκει και να πληροφορεί. Αυτό είναι γύψος. Εκείνο μέταλλο. Αυτό είναι ρίζα ελιάς που έγινε καράβι. Κομμάτια από φοίνικα, που βρήκε πεταμένα κι έφτιαξε ένα άλογο. Υπολείμματα από μπετόν, που έτριψε και γυάλισε. Κι αυτό, που έγινε με τη μέθοδο του «απολεσθέντος κηρίου».
Αν η ματιά του επισκέπτη σταματήσει κάπου, έχει μια ιστορία να του διηγηθεί με ονόματα ηρώων που τον άγγιξαν και τους έδωσε σχήμα και μορφή. Και αμέτρητα βιβλία. Θέατρο, κινηματογράφος, φιλοσοφία, λογοτεχνία, ποίηση.
Και παντού κομμάτια τέχνης μιας άλλης εποχής. Αμέτρητα ρολόγια, καθρέφτες, κηροπήγια, παλιές φωτογραφικές μηχανές, μουσικά όργανα, ραπτομηχανές, πλήθος από πίνακες, αφίσες θεάτρου και κινηματογράφου. Ένας θησαυρός που θα μπορούσε να στεγαστεί σε μουσείο.
Όμως, καιρός να μιλήσουμε για ποίηση. Φεύγει για λίγο και επιστρέφει με ένα χειρόγραφο. Είναι ένα φύλλο χαρτί, που μας θυμίζει την εποχή του Δημοτικού σχολείου και το μάθημα της Αριθμητικής. Διαβάζει ή μάλλον απαγγέλει. Είναι η στιγμή που θα μας ξαφνιάσει και θα μας συγκινήσει. «Ξεφύλλιζα το βιβλίο του Γέρακα και μου έκανε εντύπωση μια φωτογραφία στη σελίδα 31. Τα αρχικά, αναφέρονται στα πραγματικά ονόματα που γράφει η λεζάντα. Μου έκανε εντύπωση το όνομα Κιβωτός»…
Παραθέτουμε τη φωτογραφία, δια του λόγου το αληθές.
Τι άλλο θα μπορούσαμε να πούμε από ένα μεγάλο Ευχαριστώ, για την ξεχωριστή τιμή που μας έκανε ένας καταξιωμένος ποιητής;
Ξεφυλλίζοντας «Τα τιμαλφή» για τα οποία βραβεύτηκε, προσέχουμε ότι στο σύνολό τους, δεν έχουν τίτλους. Μόνο γράμματα της αλφαβήτου. Κάποια έχουν αφιέρωση. Διαλέγουμε από το ΣΤ «Να ωριμάζεις / Πόση δαπάνη θέλει αυτό / περίσκεψη και πόση τόλμη;»… Στον Μενέλαο. (σελ.16). Και από το ΚΣΤ ….«μια νύχτα / φύσηξε δύσκολα μέσα του / βούλιαξε στη γνωστή του θάλασσα / του δικού του κορμιού / που δε στάθηκε ποτέ της πλωτή». στον αδελφό μου (σελ. 54). Στίχοι βιωματικοί. Δεν είναι εύκολο να γράψουμε έτσι ασυλλόγιστα ότι διαβάσαμε σε μια βραδιά «Τα τιμαλφή». Με μία πρώτη περιήγηση, καταλάβαμε πως είναι ακριβά, πολύτιμα και χρειάζεται χρόνος και κόπος για να τα κατακτήσουμε. Ένα ξεφύλλισμα δε φτάνει. Οι στίχοι στους οποίους αναφερθήκαμε, είναι βατοί, για μας τους απαίδευτους.
Ο Πάνος Κυπαρίσσης πρέπει να μας εκπαιδεύσει. Να μας μυήσει. Και όχι μόνο στην ποίηση. Έχει πολλά να μας μάθει αν τον καλέσουμε. Κι όμως. Καλά καλά δεν τον γνωρίζουμε. Οι εφημερίδες γράφουν, τα τηλεοπτικά κανάλια λένε κι εμείς, ως πολιτεία του Δήμου Παλλήνης δεν τον έχουμε αναγνωρίσει ακόμα……
Δέσποινα Δαλιάνη – Βακάλη
