Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς ή αλλιώς ΕΣΠΑ - της Αλεξάνδρας Κοφινιώτη

Αλεξάνδρα Κοφινιώτη

Η ζωή μας εδώ και μερικά χρόνια συμβαδίζει με το Ε.Σ.Π.Α. που είναι γνωστό σε όλους μας ότι είναι πρόγραμμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ισόρροπη ανάπτυξη των αδύναμων περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συγκεκριμένους στρατηγικούς τομείς.

Ξεκίνησε το 2007 και φαίνεται ότι θα συνεχιστεί μέχρι το 2020 μετά από τις παρατάσεις που έγιναν. Όπως ανέφερε και ο Υπουργός Ανάπτυξης κος Κ. Χατζηδάκης για την νέα περίοδο του Ε.Σ.Π.Α. 2014-2020, στόχος είναι να μη σχεδιαστεί ένα ακόμα Ε.Σ.Π.Α., αλλά ένα πρόγραμμα με διαφορετική φιλοσοφία. Ένα πρόγραμμα με σημαντική προστιθέμενη αξία, το οποίο να είναι καινοτόμο επί της ουσίας και απλό στην αρχιτεκτονική του. Θέλουν το νέο πρόγραμμα να συμβάλλει όσο περισσότερο γίνεται στο νέο ξεκίνημα της χώρας έτσι ώστε η Ελλάδα ν’ αφήσει πίσω της την οικονομική κρίση.

Κεντρική σκέψη στην σχεδίαση του νέου προγράμματος είναι η όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμβολή του για την έξοδο από την οικονομική κρίση. Για το σκοπό αυτό έχουν ήδη εντοπιστεί μερικοί τομείς που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να ξεπεράσει την οικονομική κρίση και να επιταχύνει ρυθμό ανάπτυξης ώστε να μπορέσει να καλύψει το χαμένο έδαφος και να συγχρονιστεί με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ένας πρώτος τέτοιος τομέας είναι η Ψηφιακή Σύγκλιση. Όλοι θυμόμαστε το φιλόδοξο πρόγραμμα Fiber to the Block που είχε ξεκινήσει με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ανάπτυξης το 2006- 2007 με προϋπολογισμό 5 δις. € που προσπάθησε να υλοποιήσει η Ελλάδα μόνη της και κατέληξε στην απραξία λόγω της οικονομικής κρίσης όπως και τόσα άλλα προγράμματα. Τώρα εξαγγέλλονται νέα προγράμματα όπως το ασύρματο δίκτυο στους δημόσιους χώρους, νέες ψηφιακές υπηρεσίες στις δημόσιες υπηρεσίες και άλλα. Μάλιστα, πολλά από αυτά υλοποιούνται με βιαστικούς και σβέλτους ρυθμούς γιατί λύνουν πολλά από τα προβλήματα κακοδιοίκησης του κράτους.

Ένας δεύτερος τομέας που αναμένεται να συμβάλλει το νέο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ο τομέας του περιβάλλοντος. Εδώ έχουμε τα θέματα διαχείρισης απορριμμάτων που εξελίσσεται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της κοινωνίας μας. Επίσης εδώ εντάσσονται οι νέες πρακτικές γεωργικών εργασιών που είναι φιλικότερες για το περιβάλλον, και τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας.

Ένας άλλος τομέας που φαίνεται ότι θα παίξει ενεργότερο ρόλο στο νέο πρόγραμμα είναι αυτός της Κοινωνικής Πολιτικής με προγράμματα όπως τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η). Ένα από τα έργα που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην πρώτη προγραμματική περίοδο (2007-2013) ήταν και η Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, όπου ωφελούμενοι ήταν οι εργαζόμενες και μη μητέρες με την απασχόληση των παιδιών τους στους Παιδικούς Σταθμούς και στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ.Δ.Α.Π) και τα Κ.Δ.Α.Π. ΜΕΑ. , είτε ήταν Δημοτικοί είτε Ιδιωτικοί. Άλλο ένα Επιχειρησιακό πρόγραμμα είναι το πολύ γνωστό Βοήθεια στο Σπίτι, ένα πρόγραμμα που έχει αρχίσει από παλιά πριν το Ε.Σ.Π.Α., αν και από τον Ιούνιο του 2011 βασίστηκε πάνω στην ανεργία και τώρα συνεχίζεται με Εθνικούς Πόρους.

Το Ε.Σ.Π.Α. εκπονήθηκε στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής προσέγγισης για την Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία «..εξασφαλίζει ότι η συνδρομή από τα Ταμεία συμβαδίζει με τις κοινοτικές στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για τη συνοχή και προσδιορίζει το σύνδεσμο μεταξύ των κοινοτικών προτεραιοτήτων αφενός και του Εθνικού Προγράμματος μεταρρυθμίσεων αφετέρου». Βασική στρατηγική επιδίωξη αποτελούν φυσικά η ανάπτυξη, η δημιουργία θέσεων απασχόλησης και η αποκατάσταση της πληγωμένης από την κρίση κοινωνικής συνοχής.

Αποτελεί αδήριτη ανάγκη πλέον στον αναπτυξιακό µας σχεδιασμό να αναλυθούν σε βάθος τόσο οι δυνατότητες όσο και οι αδυναμίες της χώρας και των Περιφερειών της. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που αναδεικνύονται, να προετοιμαστούμε για την αντιμετώπιση απειλών και κυρίως να εντοπίσουμε τις αστοχίες στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων μέχρι σήμερα. Οι αστοχίες αυτές που σε κάποιες περιπτώσεις οδήγησαν σε αποκλίσεις από την επίτευξη των στόχων σε ποσοτικούς αλλά και ποιοτικούς όρους θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν. Βασική προϋπόθεση γι’ αυτό αποτελεί η δραστική βελτίωση και του συστήματος παραγωγής και παρακολούθησης έργων µε την άρση των θεσμικών και διοικητικών εμποδίων που παρατηρούνται στους εμπλεκόμενους φορείς.

Το νέο αυτό πρόγραμμα είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία που θα έχουμε σαν χώρα για την ανάκαμψη και αναβάθμιση της ποιότητας ζωής της χώρας μας. Είναι στο χέρι μας να μην το χάσουμε. Απαιτείται σταθερότητα, σοβαρότητα, ωριμότητα και συνεργασία.

Αλεξάνδρα Κοφινιώτη,
Μέλος του Δ.Σ του Συλλόγου « Η ΠΗΓΗ»
Μέλους του Δ.Σ Οργανισμού Προσχολικής Αγωγής και Κοινωνικής Μέριμνας Δήμου Παλλήνης