Η ανάγκη
Την τελευταία τετραετία η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση δυστυχίας παγκοσμίως μετά την Αίγυπτο, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Ο.Η.Ε. Περισσότεροι από τα δύο τρίτα των Ελλήνων δηλώνουν ότι σήμερα βιώνουν καταστάσεις δυστυχίας, ενώ αντίστοιχα ποσοστά υπάρχουν και σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη.
Η φιλοσοφία που επικρατεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει στην ευημερία των οικονομικών μεγεθών, ευνοώντας πολιτικές που προκαλούν τη δυστυχία των Ευρωπαίων πολιτών. Το δικαίωμα της ευδαιμονίας (ευτυχίας) των πολιτών είναι ανύπαρκτο στο Χάρτη των Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόταση
Το δικαίωμα κάθε ανθρώπου για ευδαιμονία (ευτυχία) είχε υποστηρίξει πρώτος ο φιλόσοφος Επίκουρος, αλλά και ο επικούρειος συντάκτης της Αμερικανικής Διακήρυξης Ανεξαρτησίας Τόμας Τζέφερσον. Ο Ο.Η.Ε. αναγνώρισε το 2012 ότι η ευδαιμονία είναι βασικός σκοπός και δικαίωμα του ανθρώπου.
Η “Διακήρυξη του δικαιώματος της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση” τεκμηριώθηκε φιλοσοφικά και παρουσιάστηκε στο πρόσφατο Πανελλήνιο Συμπόσιο Επικούρειας Φιλοσοφίας, που διεξάγεται κάθε Φεβρουάριο υπό την αιγίδα του Δήμου Παλλήνης. Το κείμενο της “Διακήρυξης της Παλλήνης” έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τους συνέδρους και προσυπογράφηκε από 114 άτομα, μεταξύ των οποίων ο Δήμαρχος Παλλήνης Αθανάσιος Ζούτσος. Στη χθεσινή συνεδρίασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Παλλήνης υιοθέτησε τη Διακήρυξη σχεδόν ομόφωνα (1 διαφωνία).
Ο στόχος
Η “Διακήρυξη του δικαιώματος της Ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση” ή “Διακήρυξη της Παλλήνης” έχει ήδη μεταφραστεί σε επτά γλώσσες. Σχεδιάζεται ειδική ιστοσελίδα με τη Διακήρυξη σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ώστε να συγκεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός υπογραφών, προκειμένου να συζητηθεί το θέμα στο Ευρωκοινοβούλιο με απώτερο στόχο τον ανθρωπιστικό προσανατολισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακολουθεί το κείμενο της Διακήρυξης:
Διακήρυξη του δικαιώματος ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Διακήρυξη Παλλήνης, Αθήνα)
Ένα από τα θεμέλια του Ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι η φιλοσοφία. Ο Αριστοτέλης και ο Επίκουρος αντιλήφθηκαν πως ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι η ευδαιμονία (ευτυχία). Ο Επίκουρος δίδαξε πως η ευδαιμονία αντιστοιχεί στην απονία του σώματος και την αταραξία της ψυχής, και προσεγγίζεται μέσω της παρατήρησης της φύσης, της φρόνησης, της ελεύθερης βούλησης, της αρετής και της φιλίας.
Πολλούς αιώνες αργότερα, το 1776 ο συντάκτης της Διακήρυξης της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας Τόμας Τζέφφερσον, επηρεασμένος από την διδασκαλία του Επίκουρου, συμπεριέλαβε στα δικαιώματα του ανθρώπου το δικαίωμα της αναζήτησης της ευδαιμονίας. Με απόφαση του 2012 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε ότι η αναζήτηση της ευδαιμονίας είναι βασικός σκοπός και δικαίωμα του ανθρώπου, ορίζοντας την 20ή Μαρτίου κάθε έτους ως Διεθνή Ημέρα Ευδαιμονίας.
Με δεδομένο ότι το δικαίωμα της αναζήτησης της ευδαιμονίας δεν περιλαμβάνεται στα 54 άρθρα του Χάρτη των Βασικών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2010/C 83/02), ζητούμε να κατοχυρωθεί αυτό το δικαίωμα της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον είναι προφανές ότι είναι βασικό φυσικό δικαίωμα του ανθρώπου και η μη αναγνώρισή του σε οποιαδήποτε περιοχή του κόσμου στοιχειοθετεί την παραβίαση αυτού του φυσικού δικαιώματος.
Φίλοι Επικούρειας Φιλοσοφίας «Κήπος»
4ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Επικούρειας Φιλοσοφίας
Παλλήνη, Αθήνα, Ελλάδα
15 Φεβρουαρίου 2014
